Wethouder Pieter Litjens beheert de portefeuilles Verkeer en vervoer, metro, gemeentelijk vastgoed, bedrijfsvoering, personeel en organisatie, inkoop, stadsdeel Zuidoost. Foto:Mirande Phernambucq.
Hoe staat de gemeente Amsterdam tegenover zelfrijdende voertuigen?
Amsterdam speelt proactief in op de kansen voor zelfrijdend vervoer. We doen onderzoek en experimenten om beter zicht te krijgen op de impact van deze ontwikkeling voor de bereikbaarheid en leefbaarheid van de stad. Dit is belangrijk omdat het invloed kan hebben op toekomstig beleid en investeringen. Zo hebben we een impact studie met BCG gedaan, hebben 28 transportministers van de EU door de stad gereden met zelfrijdende auto’s en doen we mee aan STAD.
Op de lange termijn zien we kansen voor zelfrijdende voertuigen om een bijdrage te leveren aan de verkeersveiligheid, doorstroming en duurzaamheidsdoelstellingen van de stad. Op korte termijn hebben meer mensen toegang tot mobiliteit, zoals ouderen en minder validen die geen gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer. Ook kunnen zelfrijdende voertuigen een bijdrage leveren aan een betere bereikbaarheid van gebieden die nu matig met het openbaar vervoer ontsloten worden (zoals bedrijventerreinen). Op Rieker Business Park willen wij komend jaar een proef doen om te kijken wat de mogelijke effecten zijn van zelfrijdend vervoer.
Tegelijkertijd zal het niet zo zijn dat volledig zelfrijdende voertuigen voor personenvervoer op korte termijn in het centrum van de stad kunnen rijden. De mogelijkheden liggen dus voornamelijk in gebieden buiten het centrum. Voor goederenvervoer (pakketbezorging) is het wel denkbaar dat er op kortere termijn bezorgrobots in het centrum van de stad opereren.
Kunt u iets vertellen over wanneer u voor het eerst met automatisch rijden in aanraking kwam en hoe dit in de loop van de jaren is opgekomen/uw werk heeft beïnvloed?
De afgelopen jaren heb ik me steeds verder verdiept in de ontwikkeling van zelfrijdende voertuigen. Eind 2015 heb ik een studiereis naar Californië gemaakt en was ik onder de indruk van de snelheid van de ontwikkelingen. Bij Stanford was er een zelfrijdende Audi die sneller racete over het circuit dan een menselijke bestuurder en Delphi liet zien dat je alle voertuigen zelfrijdend kan maken. Wel bleek dat de mens nog steeds een zeer belangrijke rol speel in het verkeer. Hoe software de mens kan vervangen is een interessant vraagstuk. Wanneer bepaalt een computer of hij over een doorgetrokken streep rijdt of een remt voor een fietser?
In 2016 hebben 28 EU voorzitters in Amsterdam zelfrijdende voertuigen kunnen ervaren en is de Declaration of Amsterdam ondertekend, een verklaring voor de gezamenlijke onderneming van zelfrijdende voertuigen. Hierin zijn afspraken gemaakt over de stappen die nodig zijn voor de ontwikkeling van zelfrijdende technologie in de EU. Met deze verklaring werkt Nederland samen met de EU-lidstaten, de Europese Commissie en de industrie aan regels en voorschriften om de zelfrijdende voertuigen op de weg mogelijk te maken.
Wat zijn de ambities van gemeente Amsterdam op het gebied van automatisch rijden?
Als gemeente vinden we een veilige, bereikbare en leefbare stad belangrijk. Daar waar automatisch rijden bijdraagt aan deze doelstellingen zullen wij dit dan ook stimuleren. We zullen daarom proactief in samenwerking met partners onderzoek blijven doen naar de mogelijkheden van zelfrijdend vervoer. Op deze manier kunnen we de stad zo toekomstbestendig, bereikbaar en aantrekkelijk mogelijk houden.
Welke vragen spelen er bij gemeente Amsterdam op het gebied van automatisch rijden?
Eén van de belangrijkste vragen is of de zelfrijdende auto privé-eigendom wordt (zoals de meeste auto’s nu zijn) of dat ze gedeeld worden. Wanneer de zelfrijdende auto privé-eigendom wordt is de kans groot dat er meer autokilometers gemaakt worden dan nu (met evenveel of meer voertuigen dan nu). Dit zal problemen opleveren voor de doorstroom van het verkeer in de stad. Wanneer de zelfrijdende auto gedeeld wordt zijn er veel minder auto’s nodig. Minder rijdende auto’s levert een betere bereikbaarheid op. Ook wanneer het aantal autokilometers toeneemt. Daarbij zorgen minder geparkeerde auto’s voor een verbetering van de openbare ruimte.
Hoe ziet u de toekomst van Amsterdam op het gebied van zelfrijdend vervoer?
Op korte termijn verwacht ik niet dat er volledig zelfrijdende voertuigen in de stad rijden. Op langere termijn zijn er kansen maar wij zullen als stad wel de spelregels moeten bepalen om ervoor te zorgen dat de stad als geheel van zelfrijdend vervoer profiteert.
Zijn er nog nieuwtjes, feitjes of verhalen die u kwijt wilt?
Connekt organiseerde van maandag 16 november tot en met zaterdag 21 november voor een topdelegatie van het Nederlandse bedrijfsleven en overheid een fact finding mission naar Californië met bezoeken aan o.a. Google, Hyperloop Technologies, Capgemini en Tesla.
Doel van het werkbezoek was om als Nederland te leren van deze Amerikaanse staat, waar geen einde lijkt te komen aan de succesvolle startups en baanbrekende innovaties zoals zelfrijdende auto’s en ‘disruptive technologies’. Dit waren ook belangrijke thema’s voor het Nederlands EU voorzitterschap. Er heeft een werkbezoek plaatsgevonden naar het bedrijf Delphi (naast Bosch de grote toeleverancier van de autoindustrie) kreeg de delegatie de auto te zien die kortgeleden zelfrijdend een rit van kust tot kust in de VS heeft afgelegd. Hiervoor heeft het bedrijf zeer complexe en tot voor kort dure (50.000 dollar) sensors doorontwikkeld in kastjes van een paar honderd dollar, speciaal voor zelfrijdende voertuigen.
Ook is er tijdens een bezoek aan Stanford gesproken over hun onderzoek naar ethische vraagstukken met de zelfrijdende Ford Focus genaamd Trudy. De engineers werken daarmee samen met de faculteit filosofie. Wat een interessante combinatie is. Het was interessant en leerzaam om te zien hoe er in Californië wordt ingespeeld op de komst van zelfrijdende auto’s en hoe hiervan kon worden geleerd ten behoeve van het EU voorzitterschap van Amsterdam.